Ayios Dimitrios Rum Kilisesi

İstanbul Kuruçeşme sınırları içerisinde yer alan Ayios Dimitrios Rum Kilisesi’nin inşa tarihi 1798 senesine kadar uzansa da aslında yıktırılıp tekrardan inşa edilmiştir. Hatta Surp Haç adındaki Ermeni kilisesi ile aynı anda inşa edilen Ayios Dimitrios Rum Kilisesi’ne dair en üzücü bilgi ise yeteri kadar tedbir alınmaması sonucu çok sayıda işçinin hayatını kaybetmesidir.

Ortodoks Hıristiyanları tarafından kutsal kabul edilen suyun adı olan ayazma Ayios Dimitrios Rum Kilisesi’nin en çok ilgi gören kısmıdır. Öyle ki bu ayazma hakkında meşhur Eremya Çelebi’nin söylediği şu sözler de bunu kanıtlar niteliktedir: “Ayazma’nın mucizeler husule getirdiği aşikar bir şeydir ve kimse onun suyuna doymamıştır.” Kilisenin içinden geçen suyun şifa dağıttığına dair inanışlar vardır.

Çok eskilerde İstanbul’da suyun geçtiği yerlere ayazma denilir ve yakınlarına da dini yapılar inşa edilirdi. Ayios Dimitrios Rum Kilisesi’nin de inşa ediliş hikayesi bu şekildedir. 18'inci yüzyıl kiliseleri arasında belki de en çok badire atlatan yapılar arasında gösterilebilecek Ayios Dimitrios Rum Kilisesi, her ne kadar tipik bir Rum Ortodoks kilisesi olsa da büyük ölçüde Osmanlı mimarisinin izlerini taşır.

Yıkılan ve pek çok kişinin ölümüne sebep olan kubbesinin yenisi III. Selim’in emriyle yaptırılmış olup naos girişindeki kitabesinde de tüm bu olaylar anlatılmıştır. Kırma çatı planlı ve iki eğimli olan Ayios Dimitrios Rum Kilisesi’nin çatısı ve yuvarlak, kare kesitli kubbe ile örtülü çan kulesi mutlaka görülmeye değerdir. Dışı ne kadar sade bir görünüme sahipse içi de bir o kadar süslüdür. Barok motifler ile süslenen narteksin üzerinde de kadınlar bölümü yer alır.