Bırakın Sarımsağı, Lokumu… Kastamonu'ya Has 15 Yöresel Lezzet

06.06.2024 00:27

Kastamonu denilince herkesin aklına sarımsak gelir. Özellikle Taşköprü sarımsağının lezzeti bir başkadır… Fakat az bilinen bir öyküsü daha vardır ki Kastamonu, aslında şekerciliğin Türkiye’ye yayılış bölgesidir. Ünlü şekerci Hacı Bekir Kastamonuludur ve Türk Lokumunu bütün dünyaya Hacı Bekir tanıtmıştır.

Zengin toprağı ve elverişli iklimi sayesinde her şeyin en tazesine ulaşabilen Kastamonuluların kendine has bir beslenme kültürü de vardır. Restoran, cafe anlayışı sonradan oturan bu coğrafyada; genellikle yöresel lezzetlerin tamamı evlerde yapılır. Ancak son dönemlerde yaygınlaşan restoranlaşmayla beraber bu lezzetleri mekanında tadabilme alternatifleri de mevcut.

Kastamonu’nun elması, üryani eriği, Taşköprü sarımsağı, Tosya pirinci ve üzümü dünya çapında ünlenen yiyeceklerini oluşturur. Ancak bu nadide ilin çevre ilçelerinde de meşhur olan yiyecekleri de şunlardır:

İnebolu: Kestane, kiraz, ıhlamur
Azdavay: Armut
Araç: Ceviz ve kızılcık
Daday ve Taşköprü: Erik (ak erik, mürdüm eriği, pazar eriği)
Ormanlar: Dağ çilekleri, mantarlar (koç, kanlıca, gelincik, duvaklıca), kekik, orkide soğanı (salep).

Gelelim, bu güzide şehirde hangi lezzetin tadılması gerektiğine… Yöresel yemek noktasında çokça çeşitliğe sahip olan Kastamonu için yöresel yemek alternatiflerini sıralıyoruz.

1. Etli Ekmek:

Kastamonu’nun en çok bilinen yemeği Etli Ekmek’ini Konya’nınkiyle karıştırmayın sakın… Çünkü uzaktan yakından alakası yok. Etli iç harcın yufkaya sarılıp, alt üst edilmesiyle genellikle saçta pişiriliyor. Kastamonu fırınlarında da bulabileceğiniz bu lezzet, daha çok öğle yemeğinde tercih ediliyor.

2. Pastırma:

Kayseri pastırması kadar tanınmasa da Kastamonu’nun pastırması, kalitesi ve lezzetiyle damak zevkine sahip kişilerce bilinir. Mart ayı gelmeden bu şehirde pastırmanın tükenmesinin ana nedeni, en çok İstanbul ve Ankaralıların sipariş vermesidir. Bu şehirden pastırma alacaksanız aman bu aylara dikkat!

Pastırmalar burada inek, dana ve manda etinden yapılıyor ve güneşin sıcaklığına göre 7 ile 21 gün arası gibi bir sürede kurutularak hazırlanıyor. Ayrıca burada pastırmalar üç kategoride pazarlanıyor; yağsız, orta yağlı ve çok yağlı.

3. Sucuk:

Kastamonu’nun sucukları da lezzetiyle tanınır. Kastamonu’ya gelen misafirler bu lezzeti tattıktan sonra mutlaka satın alır. Bu sucuğun bir farkı da çiğ olarak dahi tüketebiliyor olmasıdır!

4. Bandırma:

Börek kategorisinde değerlendirilebilecek bu lezzet yufka ve hindi yahut tavuk etinin buluşmasıyla ortaya çıkıyor. Yufkaların içine etlerin konulduğu dışının da et suyuyla ıslatılarak pişirilen bu lezzetinen üst noktasında tereyağı var. Halk arasında ‘Bandurma’ deniliyor ve misafirlere mutlaka ikram ediliyor. Ramazan ayında sahur yemeği olarak da sofralarda yerini alıyor.

5. İçyağlı Çörek:

Çörek hamuru yoğrulurken yağ yerine iç yağı eritilerek hazırlanır. Fırında pişen çörekler çayla ya da ayranla servis edilir. Kadınların kabul günlerinde yaptıkları yiyecekler arasına girmiştir.

6. Döner Kebap:

Kastamonu’da döneri ilk kez 150 yıl kadar evvel Hamdi Usta yapmaya başlamış. Neredeyse bu konuda Erzurum, Ankara ve Bursa kadar ünlenen Kastamonu’da dönerin eti çok mühim! Mutlak suretle günlük, taze ve erkek koyun eti tercih ediliyor. Kıymanın kesinlikle eklenmediği et, tüm sinirlerinden arındırılarak hazırlanıyor.

7. Çekme Helva:

Mudurnuluların saray helvası, İzmitlilerin pişmaniyesine benziyor demek mümkün bu lezzet için… Kastamonu’da neredeyse tüm hediyelik satan dükkanlarda bulmanız mümkün.

8. Mıklama:

Halk arasında ‘Mıhlama’ diye anılan bu lezzet çabuk pişmesiyle dikkat çeker. Hangi çeşitte hazırlanırsa hazırlansın üstüne mutlaka yumurta kırılıyor. En çok tercih edilenleri et mıklaması, kıymalı mıklama, ıspanaklı mıklama, patates mıklaması, mantar mıklaması ve çökelek mıklamasıdır.

9. Anakız Çorbası:

Mercimek ve bulgur karıştırılarak pişirilir; içine tuz, yoğurt ve nane katılır. Çorba, tabaklara konularak servis yapılır veya sofranın ortasına tasla getirilerek birlikte yenir.

10. Anakız Pilavı:

Bulgur ve mercimek suyu çekerek pişince pilavın üzerinde küçük bir tavada kızdırılmış tereyağı gezdirilir. Pilav tepsiye alınarak yenecekse bu tereyağı gezdirme işi tepsi üzerine yapılır. Pilav biraz bekletildikten sonra yenir.

11. Biryan:

Halk arasında genellikle ‘Biyran’ da denir. Kastamonu merkezinde, Taşköprü ilçesinde yaygındır. Kuyu kebabı, kazık kebabı da denildiği görülür.

En iyi biryan koyun ve kuzu etinden yapılır. Biryan, yalnızca elle ve öğlen vakitlerinde yenir. Yanında soğan, ayran mutlaka istenir. Pilavla birlikte biryanlı pilav olarak da yenir. Kuyuya sarkıtılan koyunun içine pirinç konularak da pilav elde edildiği olur.

12. Tirit

Tiritin kıymalı, yağlı, biberli kısmı pişince, bu karışım tepsideki ekmeklerin üzerinde gezdirilir. Arzu edildiği takdirde küçük bir tavada kızdırılan tereyağı da tiritin üzerine dökülür. Tirit, serme denen ekmekle de yapılır. Kastamonu merkezinde susamsız simitle de tirit yapılmaktadır. Simit tiridi büyük ilgi görmektedir.

13. Üryani Eriği Hoşafı:

Türkiye’nin en güzel üryani erikleri yalnızca Kastamonu’da yetişmektedir. Üryani erikleri hoşaf yapılarak tüketilir.

14. Pelverde:

Kahvaltıda marmelat, reçel yerine yenir. Olgun erikler (mürdüm, üryani) kaynatılarak koyulaştırılır. Reçelden daha koyulaşınca ocaktan indirilir. Pelverde; elma, armut ve ayvadan da yapılmaktadır.

15. Kızılcık Ekşisi:

Kastamonu yöresinde ‘Kiren’ denen olgun kızılcıklar ağaçlarından toplanır. Haşlandıktan sonra küçük bakraçlara konur. Ekşimtrak bir tadı olan bu içecek, kışın suyla karıştırılarak ve içine biraz şeker katılarak içilir.

KASTAMONU’DAKİ ÜNLÜ RESTORANLAR