Çöllüoğlu Hanı

Muğla’nın Milas bölgesinde yer alan Hisarbaşı Mahallesi, son derece önemli bir hana ev sahipliği yapar. Sene boyunca yerli ve yabancı ziyaretçilerini ağırlamaya devam eden Çöllüoğlu Han, Milas’ın en eski mekanlarından biri olarak dikkat çekiyor. Hanın 1720 senesinde Abdülaziz Ağa tarafından inşa edildiği biliniyor. Bu özel ve tarihi mekanın yapım sürecinde gerek moloz taşların gerekse de devşirme taşların yoğun şekilde kullanıldığı görülür. Çöllüoğlu Hanı dikdörtgen biçiminde bir plana sahiptir. Toplamda iki kattan oluşan han, Osmanlı mimarisinden örnekler sunar. Bugün maalesef harap biçimde olan yapı, Milas gezi turlarında yeniden önemli duraklar arasında olmayı umuyor. Hanın yolculuğuna bakıldığında, inşa edildikten sadece 20 sene sonra Ağa Camisi’nin yakınında bulunan bir medreseye vakfedildiği görülür. Hanın giriş katı hayvanların barınması noktasında hizmet verirken üst kat ise yolcular için ayrılır. Bu durum, Osmanlı’daki diğer hanlarda da genel anlamda bu şekildedir. Han, o dönemde konaklamak için gelen yolcuların beklentilerini karşılayacak bir potansiyele sahiptir. Yapının çatı bölümü oluklu kiremitlerle kaplıdır. Bugün hem Belen Camii hem de Milas Arastası ile deyim yerindeyse entegre durumdadır. Bu nedenle hanı ziyaret edenler bu iki tarihi mekana da tanıklık etme şansı bulur. Arastanı doğrudan hana bağlı şekilde inşa edildiği düşünülmektedir. En azından bu konudaki tahminler bu yöndedir. Bunu destekleyen kesin bir bilgi yoktur. Mekan, kentin merkezinde yer almasına rağmen dokusunu ve mimari yapısını en azından belli bir ölçüde korumayı bilmiştir. Çöllüoğlu Hanı’nın giriş noktası kuzey taraftadır. Burası kemerli bir yapıdan meydana gelir. Tarihi han toplamda bin 50 metrekarelik bir alanı kaplar. Görkemli görünümüne rağmen han son dönemde biraz bakımsız kalmıştır.