Sultan Şeyhmus Türbesi

Anadolu’nun kadim kentlerinden olan Mardin’in en çok ziyaret edilen türbelerinden birisi Sultan Şeyhmus Türbesidir. Türbe, Mardin-Diyarbakır yolu üzerinde bulunur. Türbeye ismini veren kişi Mardin’de yaşamış ve Hz. Ömer’in soyundan olan Şeyh Musa El Zûli’dir. Halk arasında ismi Şeyhmus olarak anılır. Doğum tarihi belli olmasa da 12. yüzyıl olduğu sanılır. Sultan Şeyhmus’un Şeyh Abdulkadir Geylani’nin arkadaşı ve akrabası olduğu söylenir. İnananlar buraya dua etmeye ve adaklar adamaya gelir, hastalıklarının iyileştiklerini düşünürler. Türbede Sultan Şeyh Zoli ve 9 şeyhin daha mezarı bulunur. 

Sultan Şeyhmus’un pek çok efsanesi bulunur. Bunlardan birisi Mardin yangını efsanesidir. Efsaneye göre şehirde çıkan büyük bir yangın söndürülemeyince halk Sultan Şeyhmus’tan yardım ister. Sultan Şeyhmus, elindeki asayı halka verip ateşin orta yerine atmalarını söyler. Halk asayı yangının ortasına atar ve yangın söner. Yangında hiçbir zarar görmeyen asasını kendisine geri götürürler. Bunun üzerine Sultan Şeyhmus, şaşkın halka ‘’Allah, benim elimin değmiş olduğu nesneyi yakmayacağını bana lütfetti.’’ der.