İstanbul Surları - Topkapı

Zamanında Bizans İmparatorluğu’nun başkenti olan İstanbul, o dönemlerde yaklaşık 20 kilometreyi bulan surlarla çevriliydi. Bu savunma hattı, şehri 413 ile 1453 yılları arasındaki sayısız fetih girişiminden korur. Şehrin tarihi yarımadasına yayılan söz konusu Bizans kalıntıları kara, deniz ve Haliç olmak üzere üç bölümde incelenir; hattın yaklaşık 6,5 kilometresi kara surları şeklindedir. Diğer surlar ise Haliç ve Marmara Denizi kıyıları boyunca uzanarak şehrin denizden yapılacak saldırılara karşı savunmasını esas alan yapıdadır. Karadaki surlar, İstanbul’un birçok noktasında kısmen ya da önemli düzeyde bugün hala ayaktadır ve çoğu Bizans döneminde yapılmış kapıları ile dikkat çeker. Ticaret, askeri ya da rutin nedenlerle kara surlarının iç kesimi ve dışarısı arasındaki geçişler surlara açılan kapılar vasıtasıyla sağlanırdı. İstanbul’un 1453’te Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmesinden önce surlarda 45 adet kapı bulunduğu bilinir. Fetih sonrası çoğu kapatılan kapılardan günümüzde 11 adedi açık ve ziyaret edilebilir durumdadır. Bu kapılardan biri de Topkapı’dır. İstanbul’un Fatih ilçesinde birbirine paralel uzanan, Vatan ve Millet caddelerini kesen surların ortasında konumlanır Topkapı… Aynı zamanda 4’üncü ve 5’inci askeri kapının arasındadır yer aldığından bir kamu kapısıdır. Haliyle insanlar buradan rutin işler ve ticari konular için giriş-çıkış yapardı. Topkapı, İstanbul’un fethinde yerle bir olmuştu. Sonrasında baştan yaptırılması gerekti. Yeniden yapılırken de kapıya fetih esnasındaki çatışmalarda kullanılan birkaç top güllesi yerleştirilir. İsmini de tam olarak buradan alır. Kapının sağında 1453 Mayıs’ındaki fethi anlatan bir de kitabe de göze çarpan ögeler arasındadır. İstanbul kuşatması sırasında surların en zayıf kısmı bugünkü Topkapı’nın olduğu yerdi. Bu nedenle de bu kısmında oldukça yoğun çarpışmalar yaşanır. Haliyle Topkapı da bulunduğu alan itibarıyla en çok manevi önemiyle dikkat çeken bir yer halini alır.