Gülfem Hatun Camii

İstanbul’un değerli camilerinden biri olan Gülfem Hatun Camii, kendisiyle aynı adı taşıyan sokağın Eski Mahkeme Sokağı ile kesiştiği noktadadır. Burada ikinci sokağın hemen sağ bölümünde tarihi camii ile karşılaşabilirsiniz. Caminin baniyesi Harem-i Hümayunları cariyelerindendir. Camiye oldukça yakın bir konumda türbe ve tarihi bir mektep yer alır. Türbenin yapıldığı tarihin 1540 olduğu görülür. Türbe esasen Gülfem Hatun hayattayken inşa edilir; çünkü kendisi 1561 senesinde şehit edilir.

Gülfem Hatun Camii, 1850’de büyük bir yangın felaketi ile karşılaşır. Bu yangında ne yazık ki türbe bölümü de yanar. Bu bilgiler kitabede de olduğu gibi yer alır. Yine de bazı kaynaklar kitabedeki kimi bilgilerin yanlış olduğunu iddia eder. Yeniden inşa edilen türbe bölümünde Gülfem Hatun dışında üç kişinin daha sandukası bulunur. Manisa muhasebe defterleri incelendiği zaman Gülfem Hatun’un oldukça zengin olduğu anlaşılır. Yine buradaki kayıtlara göre İstanbul’daki çeşitli mahallelerde bazı çeşme ve mektepler inşa eder. Kendisi adına inşa edilen bu için o dönem Manisa’da 30’a yakın dükkan vakfeder.

Üsküdar ilçesinde yer alan Gülfem Hatun Camii Kanuni’nin egemen olduğu dönemde yapılır. Mimarının kim olduğu ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. Buna karşın büyük usta Mimar Sinan’ın aynı isimle bir medrese inşa ettiği bilinir. Bu durum Mimar Sinan’ın burayı da inşa edebileceği düşüncesini güçlendirir. Gülfem Hatun yabancı kökenli bir Müslümandır. Sultan Süleyman’ın önemli cariyelerindendir. Gülfem Hatun’un babası Abdurrahman Bey’dir. Camii kapısında bulunan kitabe şair Senihi tarafından yazılır. Bu kitabedeki metnin altı beyitten oluştuğu görülür. Yine buradaki bilgilere göre Hicri 1285, Miladi 1868’deki onarım çalışmaları, halkın topladığı paralarla gerçekleşir.