Gazi Atik Ali Paşa Camii

İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan tarihi Gazi Atik Ali Paşa Camii’nin banisi Bosnalı Gazi Hadım Paşa’dır. Tam olarak Yeniçeriler Caddesi üstünde konumlanan caminin bitiş tarihi 1496 olarak geçer. Halk arasında bu isim dışında Dikilitaş Camii ya da Sandıkçılar Camii gibi isimlerle de anılır. Caminin mimari detayları incelendiği zaman kesme taşlardan inşa edildiği fark edilir.

Gazi Atikali Paşa Camii, 1648 senesindeki depremden ciddi anlamda etkilenir. Bu deprem neticesinde kubbe kısmı tümüyle çöker. Aynı zamanda minare bölümünün de bir kısmı zarar görür. 1716 ve 1766 yıllarında da benzer sebeplerden dolayı zarar uğrar. İmaret bölümünün günümüze ulaşamadığı görülür. Medrese kısmıysa caminin hemen karşı bölümündedir. Avluda caddeye yöneldiğinizde hemen yan tarafta bir çeşme ile karşılaşabilirsiniz. Caminin son cemaat alanına üç ayrı avlu kapısından girmek mümkündür. Şadırvanı olmayan caminin abdestlik kısmı ise sonradan eklenir. Tarihi ibadet mekanının hazire kısmında bazı önemli zatların sandukaları bulunur. Derviş Mehmed, Lefkeli Mustafa, Kemankeş Ali hazirede yer alan isimler arasındadır. 21 x 28 metrelik ölçüleri ile dikkat çeken caminin ana kubbesi 13.30 metrelik bir çapa sahiptir. Bu bölüm ayrıca bazı yarım ve ufak kubbelerle de desteklenir. Kubbe eteğinde toplada 16 ayrı pencere yer alır.

Mukarnaslı olan mihrap kısmında klasik çizgilerle karşılaşmak mümkündür. Minber ise caminin mütevazi yapısına yaraşır düzeydedir. Gazi Atikali Paşa Camii, tek şerefeli camiler sınıfına mensuptur. Geçirdiği depremlerden dolayı özgün dokusunu çok büyük ölçüde kaybeder. Minare kapısının üstündeki Besmele-i Şerif Hatat Sami Efendi tarafından yazılır. Ünlü ressamlardan biri olan Muhittin Sebati, “Gazi Atikali Paşa Camii” adını taşıyan özel bir çalışması vardır.