Cellat Mezarları

Eski zamanlarda gizlice gömülen ve başlarına isimsiz birer taş konulan cellatların mezarları iki adetken, geçmişten günümüze sadece birkaç mezar taşı ulaşabildi. Taş işçiliğinin en güzel örneklerinin olduğu Osmanlı mezarlıklarına elbette ki askerler, kadılar, memurlar, vezirler, sadrazamlar; kısacası dönemin önemli olarak atfedilen insanlar gömülürdü. İnsanların canını alan cellatların gömüldüğü yerlerde ise düz, hiçbir belirleyici özelliği olmayan, yazısız ve dikdörtgen planlı mezar taşları konulurdu.

İnfazların Topkapı Sarayı’nın bahçesindeki Cellatlar Çeşmesi’nde gerçekleştiğine dair birkaç bilgi bulunsa da bu durumla ilgili net bir şey bilinmemektedir. Osmanlı döneminde cellatlar normal mezarlıklara alınmadan gizlice gömülürdü. İsim, tarih gibi herhangi bir bilginin yazılı olmadığı mezar taşları işçilik anlamında da hiçbir ayırt edici özelliğe sahip değildi. Mezar taşlarında belirleyici işaretlerin olmamasının başlıca sebebi de ölen cellatların yakınlarının gelip mezarları tahrip etmesini önlemekti.

Biri Pier Loti, diğerinin de Eyüp Sultan Mezarlığı’nda olduğu cellat mezarlarından geriye o kadar az şey kaldı ki tamamen yok olduğunu dahi iddia edenler var. Birçoğunun yeni mezarlar arasında kaldığına dair görüşler de mevcut. Cellat mezarlarının en kısa zamanda koruma altına alınması düşüncesinin günden güne yayıldığı da yadsınamaz bir gerçek. Eyüp Sultan Mezarlığı’nın içerisinde sessiz sakin bir köşede kalan son birkaç mezara sahip çıkılarak bir an önce koruma altına alınması gerekiyor.