Ali Kethüda Camii

İstanbul Merkez Sarıyer’in en tarihi yapıları arasında gösterilen Ali Kethüda Camii, Sultan II. Mustafa döneminde (17’nci yüzyıl) Sadrazam Kethüdası Ali Efendi tarafından inşa edildi. Sahile yakın bir konumda bulunan Yenimahalle Caddesi üzerindeki Ali Kethüda Camii, 1720 ile 1721 yılları arasında Kethüda Mehmet Ağa tarafından tamir ettirildi. Hatta cami minaresi de bu dönemde eklendi.

19’uncu yüzyılın ortalarında kapsamlı bir restorasyondan geçen Ali Kethüda Camii esasında ilk inşa edildiğinde deniz kıyısında idi. Tabii zaman geçtikçe kıyı doldurulmuş ve cami de biraz daha içeri kısma geçmiş. Genel hatları itibarıyla dikdörtgen planlı olan Ali Kethüda Camii’nin derinliği ise kıbleye doğrudur.

Bodrum kat üzerine oturtulan Ali Kethüda Camii, harim ve kapalı son cemaat yerinden meydana gelmektedir. Caddeden sadece iki, üç basamak çıkarak son cemaat yerine geçiş yapabileceğiniz caminin sütunları ise üst katındaki mahfili taşır. Güney ve kuzeyi iki katlı olmakla birlikte orta nefinin yüksek tavanlı olduğu Ali Kethüda Camii’nin meşhur söveli pencereleri de kesinlikle görülmeye değer.

Altında yüzyıllarca kullanılan bir kayıkhanenin olduğu Ali Kethüda Camii’nde büyük tamiratın ardından kayıkhane üçüncü kat olarak ibadete açıldı. Taraklı mozaikler ile kaplı cami duvarlarının yanı sıra cadde tarafında cami avlusunun olmaması da oldukça dikkat çekicidir. Siyah ve beyaz mermerler ile yenilenen cami mihrabına ek olarak, minberin köşk kısmında yer alan sekizgen külah da apayrı bir hava katmaktadır. Çatısı ahşap, duvarlarının ise tamamen kagir olduğu Ali Kethüda Camii, İstanbul’un en önemli kültürel mirasları arasında bulunur.