Çobandede Tabyası

Erzurum’a en hakim tabya olma unvanına sahip Çobandede Tabyası, yapıldığı dönemde şehrin en önemli savunma noktalarından biri olarak anılır. Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid tarafından Rusların karadan askeri tacizlerine karşı Kars’a ve Erzurum’a sayısız tabya yaptırılır. Birer askeri üs ve savunma noktası olarak inşa edilen bu tabyalardan en önemli stratejik öneme sahip olanı ise Çobandede Tabyası olur. Pasinler Ovası ile Erzurum Ovasını birbirinden ayıran noktaya konuşlandırılan Çobandede Tabyası, 2 bin 453 metrelik rakıma sahip olduğundan “Erzurum’a en hakim tabya” diye de bilinir. Şahap Paşa’nın hazırladığı projeye uygun olarak 1884-1886 yılları arasında yapılan tabya, Pasinler Ovası’ndaki Vank Deresi’ni kontrol altına alma amacı güder. Tarih sayfalarına 93 Harbi olarak geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Kars kaybedildikten sonra Erzurum’un savunmasında çok büyük rol oynayan Çobandede Tabyası bugün bile mimarisindeki askeri dehayla görenleri etkilemeye devam eder.