Geçmişten Günümüze Konya

Türkiye’nin hatta tüm dünyanın en eski şehirlerinden biri olan Konya’dan bahsediyoruz. Kendisi, yazının bulunmasından çok önce kurulmuş, tarih öncesi bir şehirdir. Bununla birlikte şimdiye kadar bulunmuş en eski ve en gelişmiş Cilalı Taş Devri dönemi yerleşim yeri olan Çatalhöyük’ü de sınırları içerisinde barındıran Konya, gerek manevi gerekse tarihi açıdan büyük öneme sahip. Haydi, şimdi biraz daha yakından inceleyelim ve bilinen tarihinde ne gibi ilgi çekici olaylar olmuş bir bakalım…

Hititlerden Roma'ya

“Yine mi Hititler” dediğinizi duyar gibiyiz ama ne yapalım, yaşadıkları dönemin en gelişmiş ve en çok yayılmış uygarlıkları kendileri. Suriye’den başlayarak Anadolu’ya uzanmış, neredeyse tüm Anadolu topraklarına hakim olmuş olan Hititler, Konya’nın binlerce yıllık tarihinde de rol almış. Onlardan sonra gelen Frigler de hak ettiği değeri vermiş buraya ancak sonrasında sırayla gitmek gerekirse Lidyalılar, Persler ve Büyük İskender’in işgallerine maruz kalmış kadim şehir. İşgal diyoruz ama her bir uygarlıktan farklı kültür ve bilgi birikimi edinerek bugünkü ihtişamlı bilgeliğine ulaşmış bu şehir. Roma İmparatorluğu tarih sahnesine çıkmış sonra. Hızla büyütüp genişletmiş hakim olduğu toprakları. Konya’yı da ekleyince hükmettikleri yerlere, İconium adını vermişler bölgeye.

I. Konstantin’in ardından Paganizm inancını bırakıp tamamen Hristiyan bir topluluk halini alan Roma’nın ve Bizans’ın en değerli yerleşim yerlerinden biri olan Konya, aynı zamanda Hristiyanlığın ilk yıllarında da dini bir merkez halini almış. Hatta elçisel kiliselerin kurucusu Hristiyan misyoner Aziz Pavlus da Anadolu’daki dini ziyaretleri sırasında Konya’yı ihmal etmemiş.

Selçuklular ve İslamiyet

İslamiyet dininin doğuşuyla birlikte Anadolu Selçuklu Devleti, Doğu Roma İmparatorluğu’nun aleyhine olarak oldukça büyük bir hızla büyümeye başlamış. Buraya gelerek Konya’yı Müslüman ve Türk bir şehir haline getirmek için yoğun çaba gösteren Selçuklular, 1071 Malazgirt Zaferi ile hedeflerine ulaşmışlar. Konya da dahil Anadolu’nun büyük çoğunluğunu alan Selçuklular, ilk İslami oluşumlarını da bu devirde gerçekleştirmiş.

Konya’yı 1076 yılında Süleyman Şah başkent bile ilan etmiş. Neden sonra İznik’e taşınmış başkent ama Konya önemini hiçbir zaman kaybetmemiş. Zaten I. Kılıçarslan 1097’de başkenti gene Konya yapıvermiş. Bu tarihten sonra 180 yıl boyunca Selçuklulara aralıksız başkent olan Konya, Alaeddin Keykubad döneminde etrafına genişçe bir sur inşa ettirilerek Anadolu’nun en büyük şehri olması sağlanmış.

Osmanlı Devleti ve Konya

1277 yılından sonra tam 16 kez Anadolu Selçuklular ve Karamanoğulları ile el değiştiren Konya 1467 yılında nihayet Osmanlı egemenliğine girmiş. II. Mehmet’in Karamanoğulları’na son vermesiyle beraber tamamen Osmanlı toprakları haline gelen Anadolu toprakları, sonraki yüzyıllarda gerçekleşen 93 Harbi ve Balkan Savaşları’nda zorunlu göçe zorlanan Müslüman ailelerinin de yuvası oluvermiş.

Türkiye ve Cumhuriyet Dönemi

İşgale karşı ilk kadın eyleminin de yapıldığı şehir olma unvanını elinde tuta Konya, Kurtuluş Savaşı sırasında ülkenin lojistik merkezi olmuş. Vatanseverliğini her zamanki gibi konuşturmuş olan şehir ve halkı 29 Ekim 1923’te Türkiye’de cumhuriyetin ilan edilmesiyle birlikte rahat bir nefes almış. 1987 yılında ise 3399 sayılı kanunla büyükşehir olarak kabul edilmiş.