Simit mi Gevrek mi? İşte İzmir'de Farklı Söylenen Kelimeler
Ege’nin İncisi, gözümüzün nuru, güzellik abidesi, can yoldaşı İzmir’den selamlar. Burası öyle bir şehir, öyle bir şehir ki kendine has bir dil geliştirmişliği dahi var. Nasıl mı? Şöyle ki; son dönemlerde özellikle sosyal medyada sıklıkla karşılaştığımız ve yüzümüzde mutlak bir tebessüm oluşturan tuhaf telaffuzları ve hemen her şeye farklı bir isim koymalarıyla İzmir halkının kendine has bir lehçesi oluşmuştur. Peki, bakalım tam olarak nelere ne diyormuş İzmirlimiz? İzmir'de farklı söylenen bazı kelimeleri derledik...
1- Çiğdem
İlk olarak konuya açıklık getirelim, Türk halkı için çekirdek çitlemek vazgeçilmez bir akşam rutinidir. Televizyonun karşısına günün yorgunluğunu atmak adına geçilir, güzel bir demlik çay demlenir, meyve soyulur ve yanında da çekirdek çitlenir. Yalnız tabi ki İzmirlimiz, canımız güzel insanımız bu yemişe çekirdek demeyi uygun bulmamış, çiğdem lafını yakıştırmış. Saygılar.
2- Domat
Türkçe bilenler için bu biraz basit aslında ama biz yine de anlatalım. Hani o yazın buram buram kokusuyla her daim karnınızı acıktırmak için bekleyen, peynir, zeytin ve hatta hemen her şeyle çok güzel giden, bir de genellikle buz gibi olması tercih edilen domates var ya domates. Heh işte o da burada domat adını almıştır. Varsın domat olsun, leziz olsun, organik olsun, sağlıklı olsun da. Domatımız, canımız olsun!
3- Darı
Hayır efendim hayır, kuşa filan verilen darı değil bu. Aslında özellikle yazın sahillerde mis gibi rayihalı ve süt gibi kokan kokusuyla cezbedip sıcağına aldırış edilmeksizin suyunu da hüp hüp çekmeye utanmadığımız biricik mısırımız. Kendisine darı denir burada, satıcısına da mısırcı değil, darıcı denir. Aklınızda bulunsun.
4- Gevrek
Bunu duymayanınız yoktur büyük ihtimalle ama yine de eklemeden geçemezdik. Sabah acele kahvaltıların ve cebinde azıcık parayla ömür geçirmeye çalışan öğrencilerin baş tacı çıtır çıtır simit, İzmir’de gevrek olarak anılır. Sakın “Bu aslında simit.” diye ısrar etmeyin lütfen. Şehrin il sınırları içerisinden geçtiğiniz anda gevrekleşir o. Aklınızın bir köşesinde dursun.
5- Yemiş
Ballı mı ballı, bir taneyle asla yetinilmeyen, hatta ağacının ocağı bile kuruttuğu söylenen incirden bahsediyoruz şimdi de. Evet, birazcık enteresan biz de farkındayız ama durum bu. İzmir’de incire de yemiş diyorlar.
…………
Aslında başta da söylediğimiz gibi neredeyse kendine ait bir dili vardır bu şehrin. Hepsini açıklamaktansa sizlere şöyle kısa bir liste halinde verelim istedik, buyursunlar…
İzmir’de sigorta asfalya,
Denize yakın cadde kordon,
Mutfak tezgahı bango,
Miskete -ki eski adı bilyedir- meşe,
Mandalinaya mandalin,
Otogara garaj,
Beyaz leblebiye nohot,
Turşuluk bibere tuşka,
Kırmızı -kapya- bibere şişarka,
Yıllığa andaç ve
Ayçöreğine pastiç denir.