Eski Smyrna

İzmir’in binlerce yıl öncesine uzanan tarihine tanıklık etmiş eski bir yerleşim yeridir Eski Smyrna. Üstelik yakın yaşlara sahip diğer birçok yerleşim bölgesine göre çok iyi durumda günümüze ulaştığı için onlarca asrın neden olduğu yorgunluğu çok az hissettiği de dikkatlerden kaçmaz. 2700 yıldan fazla bir süre önce kurulan ilk yerleşimin 400 yıl sonrasında farklı bir yere taşınması üzerine ilk olarak yerleşilen yere Eski Smyrna adı verilmiştir. İzmir’in merkezinin kuzeyindeki Bayraklı ilçesinde bulunan bu tarihi yerleşim yeri, birçok antik kalıntıyı da beraberinde barındırır. Bunlar arasında en önemlisi ise batı uygarlığına dair tarihteki ilk çeşme olduğuna inanılan yapı da oldukça rağbet görür. Dikdörtgen planlı çeşme, özel kanalları ve su toplama ile boşaltım için açılmış özel hazneleri ile şaşırtır. Koridor halinde ve yüksekçe bir konumda şehri adeta selamlar. Dahası, bu çeşme ilk yapıldığı andan itibaren yani yaklaşık 2700 senedir akmaya devam eder. Büyük İskender’in milattan önce 334’te başlayan Anadolu fetihlerinde ele geçirdiği yerlerden biri olan Smyrna, daha sonra taşınmıştır ancak daha öncelere bakılırsa Eski Smyrna’nın milattan önce 280’lerde Seleukoslar tarafından ele geçirilmiş olduğu görülür. Daha sonraki yüzyıllarda ise Bergama Krallığı ve sonrasında Roma hakimiyetinin baş gösterdiği yerleşkede 2’nci yüzyılda iskan faaliyetleri de artmış ve burası oldukça görkemli bir hal almıştır. Bizans hakimiyeti, 7 ve 8’inci yüzyıllardaki Arap akınları, son olarak Türk hakimiyeti derken deyim yerindeyse tarihe tanıklık etmiş olan Eski Smyrna, mistik, zarif ve vakur duruşu ile dikkat çeker. Yunanca ifadelerin yer aldığı bir bulmacanın da keşfedildiği Eski Smyrna’da görkemli kalıntılar ve bölgeye hakim manzara ziyaretçileri adeta büyüler.