Küçüksu Kasrı

Osmanlı’dan günümüze ulaşmış nadide miraslardan biri ve müze-saray konseptine sahip olan Küçüksu Kasrı, İstanbul’un Üsküdar ilçesindeki Anadolu Hisarı semtinde bulunur.

Boğaziçi’ne hakim konumuyla Bizans İmparatorluğu döneminden beri önem taşıyan iki dere arasında kalan kısımdaki bahçelerin Osmanlı Padişahı IV. Murad tarafından çok sevildiği ve kendisinin buraya ‘Gümüş Selvi’ dediği bilinir.

1600’lü yıllarda yavaş yavaş adından söz ettiren bölgede, kayıtlarda geçtiğine göre sonraki yüzyılda yapılaşma giderek artış gösterir. Bölgeye ilk Osmanlı sarayı ise Padişah I. Mahmud tarafından yaptırılır. Ahşaptan yapılma nadide eser, birçok padişah tarafından da kısa dönemler halinde kullanılır. 19’uncu yüzyıla gelindiğinde ise ülkede görülen batı etkisinin bir sonucu olarak Padişah Abdülmecit, mevcut yapıyı yıktırıp yeniden yaptırır ve günümüzdeki kasır ortaya çıkar.

15’e 27 metre ölçülerindeki dikdörtgen planlı Küçüksu Kasrı, esasen kagir bir yapıdır. Dört bir yanında döküm demirden bembeyaz, işçiliği ile zarafet timsali gibi duran çit parmaklıkları göz alıcıdır. Kasır, standart bir Türk evi mantığında yapılmaz. Burası daha ziyade dinlenme mekanı, av ve biniş talimi aktiviteleri için tasarlanır ve Balyan Ailesi’nden Nigoğos Balyan’a yaptırılır. Yanındaki Göksu Deresi sebebiyle “Göksu Kasrı” olarak da anılan yapının inşası 1856 yılında tamamlanır.

Kasır, bodrum katı ve artı iki kattan oluşur. Bodrum katı, hizmetliler için yapılmış, diğer katlarda ise büyük bir salona açılan 4’er oda yaptırılmıştır. Süslemeleri ile öne çıkan Küçüksu Kasrı’nın İtalyan mermerlerinden yapılmış şömineleri ise başlı başına görülmeye değer unsurlardır. Tamamı Avrupa ülkelerinden getirilen mobilyaları, zarif halıları ve duvarları süsleyen tabloları ile etnografik bir sanat müzesinden farksızdır. Her detayında ilgi çekici ögeler sunan Küçüksu Kasrı, Osmanlı’nın Lale Devri’ni ve o dönemki eserlerini en güzel idrak ettiren yapılar arasında gösterilir.