Kayalar Mescidi

Her ne kadar tarihi yarımada ve çevresinde yoğunlaşsa da kadim şehir İstanbul’daki Osmanlı mimari eserlerini hemen her köşesinde görebilmek mümkündür. Şehrin Avrupa Yakası’nda, İstanbul Boğazı’nın kuzeyine doğru çıkıldığında Bebek-Rumelihisarı hattı üzerinde ziyaretçilerini şirin bir eser karşılar. Tarihi 1662 yılına uzanan bu eser, yüzyıllardır zamana deyim yerindeyse meydan okur.

1600’lü yılların ortalarında yapılan Kayalar Mescidi, esasen bundan yüzyıllar önce bir köy mescidi olarak tasarlanır. Yöre halkının ibadet ihtiyacı gözetilerek Nişancı Ahmet Sıtkı Paşa tarafından yaptırılmış olan mescit, bugün bile halen ayaktadır.

Oldukça mütevazı bir cami olan Kayalar Mescidi, bir konağı andıran kiremit çatısı ve ahşap ev görünümü ile dikkat çeker. Neredeyse bir camii olduğunu hissettiren tek şeyin yanı başındaki küçük minaresi olduğu söylenilebilecek olan yapı, yüzyıllar boyunca yöre halkı tarafından ibadet amaçlı kullanılır. Bununla birlikte sağ tarafında döneminin önemli dergahları arasında yer alan Durmuş Dede Tekkesi vardır. Bu tekke, günümüze ulaşamamış olmakla birlikte kalan bazı mezar taşları ile varlığını gösterir.

Derler ki Durmuş Dede Tekkesi, zamanında İstanbul Boğazı’ndan geçen gemilerin saygısına da mazhar bir yapılaşmaymış. Her geminin ve teknenin selamlamadan geçmediği bir yer olarak gösterilirmiş ancak biraz önce de bahsettiğimiz gibi zamana yenik düşmüş…

Camiye tekrar dönecek olursak, yapının sade mimarisi oldukça ön plandadır. Dikdörtgen şeklindeki altlı üstlü pencereleri ve doğrudan önündeki caddeye açılan tarihi kapısıyla dikkat çeken yapı, bulunduğu bölgenin siluetine değer katan bir sofistike Osmanlı eseridir.