Con Paşa Köşkü

İstanbul’da gerek Cumhuriyet Dönemi sonrasına gerekse de Osmanlı Dönemi’ne ait pek çok tarihi konakla ya da köşkle karşılaşmak mümkündür. Şehrin kıymetli köşklerinden birisi olan Con Paşa Köşkü, bazı kaynaklarda John Avrimidis Köşkü olarak adlandırılır. Adalar içinde yer alan köşk, 1880 senesinde inşa edilir. Yapımında Midilli’de doğan Con Paşa’nın büyük çabaları etkili olur. Tam olarak Büyükada Nizam Mahallesi’nde konumlanan tarihi mekanın mimarı, dönemin yetenekli isimlerinden olan Achileus Policis’tir. Köşkün banisi olan Con Paşa esasen Venedik kökenlidir. Gerçek adının Yannaros olduğu bilinir. Kendisi ilk Kadıköy Adalar vapur seferlerinin başlamasını sağlamıştır. Bursa’da hayatını yitiren Con Paşa’nın mezarı Şişli Rum Mezarlığı’ndadır. 2010 metrekarelik bir alanı kaplayan köşk, döneminin mimari estetiğini bariz şekilde yansıtır. Özellikle dış süslemeleri ile eklektik bir yapıya sahip olduğu görülür.

Con Paşa’nın vefat etmesinden sonra bu köşk ailesine miras kalır. Osmanlı’nın o dönemki Berlin Büyükelçisi olan Osman Niyazi Paşa ve Con Paşa’nın kızı evliydi. Birinci Dünya Savaşı’nın olduğu dönemlerde kendisi ve ailesi Avusturya’da yer alır. Uzunca süre çocuklarından haber alınamadığı için Maliye Bakanlığı eve el koymak zorunda kalır ve satışa çıkarır. Bu süreçten sonra pek çok Rum kökenli aile, köşkte ikamet eder. Onarım çalışmalarında ahşap sütunlu balkonlar dahil edilir ve mimari açıdan daha da zenginleştirilir. Özellikle çatı kısmındaki süslemeler dikkat çekicidir. Bahçe alanında farklı farklı heykellerle karşılaşmak mümkündür.

Pek çok üslubu aynı anda barındırması ile dikkat çeken Con Paşa Köşkü, hem Mısır hem de Viyana temasına sahip tavan freskleri ile özellikle fark yaratır. Emsalsiz olarak nitelendirilen tarihi bina özel bir mülk statünde olduğu için bir müze mantığıyla istenildiği zaman ziyaret edilemez.