Büyükada Rum Yetimhanesi

Prinkipo Rum Yetimhanesi olarak da adlandırılan Büyükada Rum Yetimhanesi, Büyükada’ya bağlı Manastır Tepesi’nde eşsiz bir konuma sahiptir. Bir Fransız şirketin otel olarak 1898 – 1899 tarihlerinde inşa ettirdiği Büyükada Rum Yetimhanesi’nin mimarı ise ünlü Alexandre Vallaury’dir. Günümüzde boş olsa da halen daha görülmeye değer bir yapı olan yetimhane, Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin kontrolündedir. Bazı iddialara göre dünyanın en büyük ahşap binası olan Büyükada Rum Yetimhanesi’nin en ayırt edici özelliği, dünyanın ilk çok katlı ahşap yapısı olmasıdır.

İlk etapta “Prinkipo Palas” adı altında bir otel olarak tasarlanan ve de inşa edilen, ancak sonradan gerekli izinler alınamadığı için el değiştiren Büyükada Rum Yetimhanesi’nin ilk sahibi Eleni Zarifi adındaki bir Rum kadın oldu. Aslında Yedikule’de bulunan Balıklı Rum Hastanesi’nde hizmet veren ve 1902 senesinde de bugünkü binasına taşınan yetimhane, I. Dünya Savaşı sırasında Kulesi Askeri Mektebi olarak kullanıldı. Sade bir tasarıma sahip olsa da dıştan bakıldığında ihtişamlı bir görünümü olan Büyükada Rum Yetimhanesi, 1903 yılında büyük bir törenle “yetimhane” olarak açıldı.

Bir dönem Rum göçmenlere de kapısını açan Büyükada Rum Yetimhanesi, Heybeliada’ya nakledildiği için 1960’larda bina tamamen kapanıp boşaltıldı. Genel hatları itibariyle ahşap karkas sistemde inşa edilen yapı esasen beş katlı olsa da yan bölümlerinde altı katlı olma özelliğini taşır. Büyükada’nın tepesine bakıldığı an hemen göze ilişen bu görkemli yapıya sonradan idare binası eklendi ve bir süre sonra da burası ilkokul olarak kullanıldı. Sonradan eklenen binayla birlikte günümüze ulaşan Büyükada Rum Yetimhanesi’ni görmek için tepeyi tırmanmak gerekiyor.