Kapan Han

Bursa’da Ulu Camii’nin batı bölümünde yer alan Kapan Han, I. Murat tarafından inşa edilir. Hanla ilgili aktarılan yazılı kaynaklardan buranın esasen bir ticarethaneden ziyade bir misafir hane olarak işlev gördüğü vurgulanır. Aynı bölgede, Atatürk Caddesi’nin düzenlenmesi esnasında duvarlarının bir bölümü ne yazık ki yıkılmak durumunda kalır. Hanın bu bölümü yola pay edilir. Bu talihsiz durumun 1903 ve 1906 seneleri arasında gerçekleştiği bilinir. Söz konusu caddenin adı daha önce Saray Caddesi’dir. Kapan Han aynı zamanda 1958 senesinde büyük bir yangın felaketi ile karşılaşır. Yangın sonrasında yeniden onarılsa da eski popülerliğini kaybeder. Hanın ilk yapıldığı dönemlerde burada tarım ürünleri pazarlanır. Bugün tonoz örtüye sahip girişiyle kuzey tarafındaki bazı odalar ayaktadır. Kapan Han’ı ziyaret ettiğinizde büyük ölçüde dikim ya da tekstil atölyeleri ile karışılabilirsiniz. Kimi kaynaklarda bu etkileyici mekanın İsa Bey tarafından oluşturulduğu belirtilir. Aynı kaynaklarda hanın bu bölgede yer alan külliyeye gelir sağlamak amacıyla da inşa edildiği de yazar. Hanın ismi Arapça bir sözcük olan ‘Kabban’ kelimesinden evrilir. ‘Kabban’ sözcüğü, han girişlerinde sunulan ürünlerin tartılması adına kullanılan aletlere denir. Kapan Han’ın kapladığı alan bin 80 metrekare civarındadır. Buranın hem zemin hem de ilk katında giriş kısımları yer alır. Gerek yolcular gerekse de kervanlarla birlikte buraya gelen tacirler için toplamda 44 oda oluşturulur. Hanın doğu bölümünde buraya getirilen atların barınması adına düşünülen özel bir bölümden söz edilebilir. Bir avlunun etrafındaki revaklı odalardan oluşan Kapan Han’ın 1685 senesinde toplamda 29 odaya sahip olduğu saptanır. Buna göre diğer odaların daha sonraki dönemlerde hana dahil edildiği tahmin edilir. Han yapıldığı ilk zamandan bugüne çok sayıda onarım gördüğü için özgün kimliğini ve işlevini çok yük oranda yitirir.