Hacı Arap Camii

Ankara’nın Samanpazarı semtindeki Asker Sokağı’nda konumlanan Hacı Arap Camii, ahşap hatıllı duvarları ile dikkat çeker. Genel anlamda mimarisi sade bir yapıda olan Hacı Arap Camii’nin kesin inşa yılı bilinmez. Buna rağmen yazılı kaynaklarda aktarılan bilgilere göre mimari detaylardan yola çıkılarak buranın 14’üncü yüzyıldan kalma bir cami olduğu anlaşılır. O dönem Osmanlı’da Ahiler Dönemi olarak adlandırılır. Zaten caminin çok yakınında da Ahi Elvan Camii bulunur. Caminin yapımına dair tüm bu tahminler yapılırken özellikle de mihrap stili göz önünde bulundurulur. Dikdörtgen bir plana sahip olan ibadet mekanının minaresi bulunmaz. Mihrabı dışında kalan tüm bölümleri en az bir onarım görür ve yenilenir. Bu nedenle de eski özgün dokunu yıllar içinde ciddi ölçüde yitirmeye başlar. Aktarılan bilgilere göre cami, Ahi Elvan Camii’nin yapımından arta kalan malzemelerle yapılır. İlk dönemde burası esasen bir mescit olarak inşa edilir. Düz bir ahşap tavana sahip olan mekan, minber sayesinde bölünmüş durumdadır. Aynı çatının altında toplamda iki mihrap yer alır. Her iki mihrabın da alçıdan yapıldığı görülür. Batı kısımda yer alan mihrabın görece daha eski olduğu söylenebilir. Mihrap nişinin üstü belli bir ivmeyle daralmaya başlar. Nişin içinde göz alıcı süslemeler bulunur. Işınlı yıldızlar veya hafif kabartma şekiller, bu süslemeleri meydana getirir. Hacı Arap Camii’nin kadınlar mahfili kare ve ince sütunların üzerine oturur. Bu bölüm oldukça yeni sayılır. Mescit kısmı üçü büyük olmak üzere toplamda beş pencere ile aydınlatılır. Giriş kapısının sağ tarafında tuğla kemerlerle çerçevelenmiş bir pano dikkat çeker. Geçmelerin süslediği bu panonun altına ‘Mehmed’ adı yazılır. Musluk bölümünün üstünde bulunan kitabe, mermer malzemeden yapılır. Yapılan son onarım çalışmalarında caminin abdesthanesi ve çeşmeleri yenilenir. Ayrıca Ankara taşları ile yeni basamaklar oluşturulur.