Aya İrini Kilisesi Müzesi

Bizans’ın ilk kilisesi olma özelliğini taşıyan Aya İrini Kilisesi, 330’larda Konstantin tarafından Roma tapınaklarının üzerine inşa ettirilmiştir. Kelime olarak “Kutsal Barış” ya da “Tanrısal Barış” anlamına gelen Aya İrini, Topkapı Sarayı’nın birinci avlusunda yer alır. Tüm dünyanın tanıdığı Ayasofya’nın yakınında olması nedeniyle de her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilen Aya İrini Kilisesi Müzesi, esasında İstanbul’daki camiye çevrilmemiş en büyük Bizans kilisesi olma unvanına da sahiptir.

İnşa tarihi 4’üncü yüzyıla kadar uzanan ve genel hatları itibariyle Bizans mimarisinden izler taşıyan Aya İrini Kilisesi, 324 ile 337 yılları arasını kapsayan I. Konstantin döneminde yaptırılmıştır. 8’inci ve 9’uncu yüzyıllarda yaşanan depremler sonucu büyük hasar gören tarihi bina, İstanbul fethedildikten sonra Sur-ı Sultani, yani Topkapı Sarayı’nı çevreleyen yerde kalması nedeniyle camiye dönüştürülememiştir. Geçmişten bugüne iç cephane, Harbiye Nezareti’nin silah ambarı gibi farklı amaçlar için kullanılan Aya İrini Kilisesi, ilk inşa edildiği tarihten bu yana mimari dokusunu kaybetmeden ulaşmayı başarmıştır.

Türkiye’de ilk müze çalışmalarının başladığı Aya İrini Kilisesi’nde ilk toplanan objeler, Eski Silahlar Koleksiyonu olarak da bilinen Mecma-i Esliha-i Atika ve Eski Eserler Koleksiyonu’ndan oluşuyordu. Sonrasında 1875 yılında Çinili Köşk’e taşınan eserler 1949’a kadar “askeri müze” konseptinde ziyaretçilere sunuldu.

Kabataş – Bağcılar tramvay hattının Gülhane durağında inilerek kolaylıkla ulaşılabilen Aya İrini Kilisesi Müzesi’ne Üsküdar – Eminönü ve Kadıköy Eminönü vapurları ile de gitmek mümkündür. Günümüzde ziyarete kapalı olan Aya İrini Kilisesi Müzesi sadece Ayasofya Müzesi Müdürlüğü’nün izni ile gezilebilmektedir.