Geruş Sinagogu

Osmanlı Devleti’nin tarihe bıraktığı çarpıcı izler de biri de şüphesiz ki İspanya’dan zorla çıkarılan Yahudi dinine mensup kişilerin kabulüdür. Böylelikle 15’inci yüzyılda sayıları 300 bini bulan bu İspanya’daki Yahudiler Osmanlı Devleti topraklarına edilip, Bursa’da bugüne kadar uzanan Yahudi nesline öncülük etmeleri sağlanmıştır. Gerguş Sinegogu, 16’ncı yüzyılda Bursa’daki Yahudi varlığına yönelik hizmetler kapsamında açılır. Günümüzde oldukça iyi bir durumda olan sinegog, hem yüzlerce yıllık Osmanlı’daki Yahudilerin kültürel mirasından izler taşır hem de mimarisiyle göz doldurur. İbranice’de ‘kovulmuş, sürgün edilmiş’ anlamına gelen ‘geruş’ kelimesinden ismini alan sinagog, Yahudiler için dini ibadetlerini gerçekleştirebildikleri tam teşekküllü bir yapıdır. 500 yıl önce olduğu gibi bugün de hizmet vermeyi aralıksız sürdüren ibadethane, bugün Bursa’yı ziyarete gelen pek çok turist tarafından ziyaret edilen önemli dini yapılar arasındadır. Mimarisine bakıldığında dikdörtgen planlı olduğu görülen Geruş Sinegogu, Osmanlı Devleti padişahlarından Sultan II. Selim tarafından yaptırılmıştır. İki kapısı, sütunları, mermer zemini ve kesme taş duvarları ile dönemin mimari geleneğini yansıtan ve bugün bile ihtişamıyla göz dolduran sinagog, sarmal merdivenleriyle görselliğini üst seviyeye çıkarır. İç kısmında tıpkı Mimar Sinan’ın eserlerindeki gibi sadeliğin ihtişamını yansıtan Geruş Sinegogu, halı ve avizeleriyle de atmosferinin mistikliğini pekiştirir. Son olarak, aynı anda 150 kişinin ibadet edebildiği Geruş Sinagogu’nun, bayram tatilleri de dahil olmak üzere yılın her günü ziyarete açık bir ibadethane olduğunu belirtmekte de fayda var.