Doğunun İncisi Van’da Olanlar Dünyada Yok
Ancak masallarda görebileceğiniz ve dünyanın hiçbir yerinde olmayan iki gözü de farklı renkteki kedileri, uçan balıkları, ters açan laleleri derken Van; ziyaretçilerine farklı bir dünyanın kapılarını aralıyor demem yanlış olmaz herhalde! Elbette Van’ın bu ilginç simgelerinin en az birini duymuşsunuzdur ama duymadığınız özelliklerini de size anlatınca şaşıracağınıza iddiaya varım… O halde gelin, başlayalım!
Yüzücü Olması mı Yoksa Gözlerinin Farklı Olmasına mı Şaşmalı?
Van Kedileri, tür bakımından yalnızca dünya üzerinde Van’da yetişiyor. Buraya kadar tamam ama bu kedilerin en önemli özelliği bakışlarında saklı. Sıklıkla Ankara kedileriyle karıştırılıyor olsa da Van kedisinin bir gözü kehribar, diğeri mavidir ve bu minik dostların tüyleri uzun olur. Genetik bozukluk yüzünden gözlerinin rengiyle dikkat çeken bu pisipisilerin aslında tuhaf bir durumları daha var: Van kedisinin yüzücü olması! Evet, tabi ki kediler sudan hoşlanmaz ama bu ırkın böyle de değişik bir özelliği var!
Bir efsaneye göre Nuh’un gemisinden yüzerek Van’a kaçtığı anlatılan Van Kedisine ‘Yüzücü kedi diyen bile var, zira bu kediler inanılmaz derecede suyu ve yüzmeyi seviyorlar. Bir bonus niteliğinde bilgi daha vereyim, Van kedilerinin sağırlığa yatkındır! Mırnav mırnav diye etrafınızda dolaşacak bu sevimli, akıllı, dünya tatlısı minnoşlarla çekileceğiniz tek bir kare fotoğraf bile Van’da fotoğraf çekildiğinizi kanıtlar nitelikte olur.
İnci Kefali Korumaya Alınan Bir Tür
İşte bir tane daha dünya üzerinde bir örneğinin daha olmadığı değişik bir canlı dostumuz! İri kıyım hali yüzünden son dönemde göl demeye çekinildiği için deniz olarak da kabul gören Van Gölü’nün (!) sularında yüzen ilginç bir balık var. Van’ın tuzlu sodalı sularında yaşayan tek canlı türü olan İnci Kefali’nin adı kefal olsa da aslında sazangillerden bir tür. Hatta ve hatta dünyada bu balık yalnızca bu kapalı havzada yetişiyor. Her yıl Nisan ayında göl etrafındaki derelere yumurta bırakan İnci Kefali şelaleleri uçarak aşıyor. Uğruna festivaller düzenlenen bu balık türünü daha yakından keşfetmeyi unutmayın çünkü hem uçan hem yüzen bir balık türü daha yok!
Her yıl Haziran’ın ilk haftasında Erciş ilçesindeki Deliçay suyu kenarında bir karnaval havasında geçen kutlamalarda İnci Kefali’nin tadına da bakabilirsiniz! Dünya üzerinde hiçbir yerde deneyimleyemeyeceğiniz bu lezzetin yalnızca kalori bakımından zorlayacağını, yani kilonuza biraz kilo katacağını da unutmayın… Özetle balık kilo yapmaz demeyin.
Her Efsanesinde Hüzün Var
Van halkının misafirperverliğini en kolay nasıl anlarsınız biliyor musunuz, çiçekli bahçelerinde fotoğraf çektirmek için izin isteyin. Şaka değil, Van Lalesi doğada değil, burada evlerin bahçelerinde yetişiyor ve bu çiçeği görünce hayatın mucizeliğini tekrar göreceksiniz.
Bu çiçekler genellikle Gevaş ilçesinde yetişiyor. ‘Hüzün Çiçeği’ ya da ‘Ters Lale’ olarak da bilinen Van Lalesi’nin ömrü 15 gün! Bu yüzden açmış çiçek halini yakalamak için turunuzu Nisan-Mayıs aylarına denk getirmeniz gerekebilir. Peki neden hüzünlü biliyor musunuz?
Efsanelere göre ters lalenin farklı dinler için de önemi vardır: Müslümanların inanışlarına göre Hz. Hasan ve Hüseyin’in Kerbela’da katledilişlerinden dolayı ters açan bu çiçek, Hristiyanlara göre Hz. İsa’nın çarmıha gerilişine şahit olan Hz. Meryem’in gözyaşlarının düştüğü yerde yetişir. Aşkın hüznüne de konu olan Ters Lale, Ferhat’la Şirin’in destansı aşkında da geçer. Birbirine kavuşamayan bu aşıkları betimlediği anlatılan Ters Lale’nin boynu bükük ve kırmızıdır.
Her ne kadar Anadolu’nun gördüğü büyük acıları temsil etse de siz siz olun bu çiçeği görmeden, koklamadan Van’ı Van yapan simgeleri gördüm demeyin! Hatta eğer iyi bir çiçekseverseniz Ters Lale soğanını alıp kendi evinizdeki saksınızda bile yıllarca yetiştirebilirsiniz!